Co z tymi opakowaniami?

Przypomnij sobie ostatnią wizytę w sklepie – jakie produkty znalazły się na liście zakupów? Mleko w kartonie, mięso na styropianowej tacce, jogurty w plastikowych kubeczkach, woda mineralna w butelce PET, środki czystości w plastikowych opakowaniach, chleb i bułki włożone w papierową torebkę, winogrona w foliowym woreczku …  Około 95 proc. towarów wytwarzanych przez światową gospodarkę jest opakowanych. Te statystyki potwierdza przegląd zawartości koszyków większości Polaków.

Opakowanie to istotna składowa produktu. Chroni go podczas transportu i przechowywania. Pozwala zaoszczędzić przestrzeń magazynową, co świetnie ilustruje przykład sklepów meblowych Ikea.  Często również decyduje o możliwości jego konsumpcji, jak w przypadku napojów, czy dań „na wynos”. Dodatkowo kolorowe, atrakcyjne opakowanie z chwytliwym hasłem reklamowym to ważny element marketingowy, zachęcający do wyboru konkretnego produktu. Niestety, większość niepotrzebnych i zużytych opakowań, szczególnie pochodzących z gospodarstw domowych, nie jest odpowiednio zagospodarowywana.

Jak efektywnie zmniejszyć obciążenie środowiska tego typu odpadami, jednocześnie nie tracąc istotnych właściwości samych pudełek, butelek, torebek, itp.?

Jednym z pierwszych rozwiązań, jakie zastosowali producenci, było zmniejszenie ilości surowca wykorzystywanego do produkcji opakowania (np. wprowadzenie lżejszy typ nakrętek czy też butelek do wody z 16% mniejszą ilością plastiku butelce).

Hitem ostatnich lat stała się produkcja w pełni biodegradowalnych i często również jadalnych naczyń jednorazowych z naturalnych surowców, na przykład:

• kubków do gorących napojów z kukurydzy – przy założeniu, że Amerykanie zużywają ok. 14,5 mld kubków rocznie, nie trzeba było długo przekonywać prezesów konsorcjum Green Mountain Coffee Roasters oraz International Paper do efektów ekonomicznych i środowiskowych takiej produkcji;
• talerzy, czy misek z otrębów pszennych – nazywanych potocznie bionaczyniami i oferowanych na rynku m.in. przez polskie firmy Pakler, czy Biotrem. Naczynia takie można po posiłku… zjeść i przy okazji dostarczyć organizmowi cenny błonnik, poprawiający trawienie.

Niezwykle dynamicznie rozwija się także sektor tzw. bioplastików, czyli materiałów o właściwościach takich jak tworzywa sztuczne, lecz produkowanych z surowców roślinnych. W opakowaniach w wersji bio można już kupić między innymi:

• żywność – firma Stonyfield Farm pakuje swoje jogurty w kubeczki z tworzywa o 93-procentowej zawartości kukurydzy. W procesie ich produkcji wytwarzane jest o 48% mniej gazów cieplarnianych niż przy produkcji tradycyjnych opakowań. Dzięki temu firma zredukowała swój roczny ślad węglowy o blisko 2000 ton rocznie;
• kosmetyki – w 2011 roku firma Procter&Gamble rozpoczęła sprzedaż szamponów z serii Pantene Pro-V Nature Fusion w opakowaniach z bioplastiku, bazującego na trzcinie cukrowej;
• akcesoria komputerowe i telefoniczne – firma AT&T poszła o krok dalej, nie tylko pakując swoje produkty w bioopakowania, lecz oferując własne, „słodkie” akcesoria do telefonu (np. etui) wykonane z biopolimerów otrzymanych z trzciny cukrowej.

Jednym z czołowych graczy na rynku bioplastików jest duńska firma Avantium, która opracowała technologię produkcji w 100% biodegradowalnego bioplastiku, zwanego PEF. Surowiec wytwarzany z trzciny cukrowej, kukurydzy oraz odpadów papierowych i rolniczych stanowi silną konkurencję dla tworzyw sztucznych. Jest mocny i wytrzymały, co pozwala redukować wagę opakowania. Ma także doskonałe właściwości chroniące zawartość przed dostępem czynników zewnętrznych. Avantium dzięki współpracy z firmami Coca-Cola, Danone, ALPLA oraz grupą wifag-polytype chce do 2016 roku wprowadzić opakowania PEF do powszechnego użytku.

Zaprezentowane przykłady polskich i zagranicznych przedsiębiorstw pokazują, że realizacja zielonej polityki opakowaniowej opłaca się, przynosząc wymierne korzyści ekonomiczne oraz marketingowe.